kodeks karny

Część ogólna

Rozdział II. Formy popełnienia przestępstwa

Art. 22Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika za usiłowanie

§ 1. Jeżeli czynu zabronionego tylko usiłowano dokonać, podmiot określony w art. 18 formy zjawiskowe czynu karalnego § 2 i 3 odpowiada jak za usiłowanie. § 2. Jeżeli czynu zabronionego nie usiłowano dokonać, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Komentarz
Przykład
Brak zastosowania
Dowody za
Dowody przeciw
1) Artykuł ten reguluje odpowiedzialność karną za usiłowanie popełnienia czynu zabronionego oraz możliwość złagodzenia kary w przypadku braku takiego usiłowania. Umożliwia to elastyczność w wymiarze sprawiedliwości, dając sądowi narzędzie do dostosowania kary do okoliczności danego przypadku, co może być korzystne w sytuacjach łagodzących.
Osoba, która planowała kradzież w sklepie, ale w ostatniej chwili zrezygnowała i nie weszła do środka, może być sądzona za usiłowanie kradzieży. Jeśli jednak nie podjęła żadnych działań w kierunku realizacji tego planu, sąd może zdecydować o złagodzeniu kary lub jej odstąpieniu.
W sytuacji, gdy mamy do czynienia z usiłowaniem popełnienia czynu zabronionego, istnieje kilka strategii obrony, które można zastosować w sprawie cywilnej lub karnej.

1. **Brak zamiaru popełnienia przestępstwa**: Kluczowym elementem obrony może być udowodnienie, że oskarżony nie miał zamiaru popełnić przestępstwa. Należy przedstawić dowody, które potwierdzą, że działania oskarżonego były jedynie wstępnymi krokami, a nie realizacją zamiaru przestępczego.

2. **Niekompletność czynu**: W przypadku usiłowania można argumentować, że czyn nie został dokonany w pełni, co oznacza, że nie doszło do zrealizowania przestępstwa. Warto skupić się na dowodach wskazujących na to, że zamiar nie przeszedł w działanie, co może prowadzić do oceny jako usiłowania w lekkiej formie.

3. **Okoliczności łagodzące**: W sytuacji, gdy oskarżony nie usiłował dokonać czynu zabronionego, ale sytuacja wskazuje na pewne okoliczności, które mogą złagodzić konsekwencje, warto przedstawić je sądowi. Mogą to być np. błędne przekonania, presja ze strony innych osób, działanie w obronie koniecznej lub w sytuacji kryzysowej.

4. **Nadzwyczajne złagodzenie kary**: Należy wskazać na możliwość zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary. Warto przedstawić argumenty na rzecz odstąpienia od wymierzenia kary, takie jak dobre dotychczasowe zachowanie oskarżonego, pokuta za czyn, a także reperkusje związane z ewentualnym skazaniem.

5. **Obrona proceduralna**: Można również kwestionować legalność dowodów zebranych przez organy ścigania, co może prowadzić do unieważnienia postępowania. Należy zwrócić uwagę na ewentualne naruszenia prawa, które mogły mieć miejsce w trakcie zbierania dowodów.

Wszystkie te elementy mogą być pomocne w budowaniu skutecznej obrony przed zastosowaniem przepisów dotyczących usiłowania popełnienia czynu zabronionego. Kluczowe będzie zebranie odpowiednich dowodów i argumentów, które przekonają sąd o braku winy lub o konieczności zastosowania złagodzenia kary.
Na podstawie przedstawionego przepisu prawnego, oto pięć realistycznych i praktycznych dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania zasadności jego zastosowania w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Zeznania świadków**: Świadkowie mogą potwierdzić, że oskarżony nie podjął rzeczywistych działań w celu dokonania czynu zabronionego, a jedynie wykazywał zamiary, które nie zostały zrealizowane. Ich relacje mogą być kluczowe w ocenie, czy doszło do usiłowania przestępstwa.

2. **Dowody materialne**: Dokumenty, takie jak e-maile, SMS-y lub inne zapisy komunikacji, które wskazują na to, że oskarżony planował czyn zabroniony, ale ostatecznie nie podjął żadnych działań. Takie dowody mogą sugerować, że zamiary oskarżonego nie zostały zrealizowane.

3. **Raporty biegłych**: Ekspertyzy biegłych, które mogą ocenić, czy działania oskarżonego spełniały kryteria usiłowania dokonania czynu zabronionego. Biegli mogą również określić, czy okoliczności sprawy sugerują, że oskarżony działał w sposób, który nie zagrażał rzeczywiście innym.

4. **Dowody na brak przygotowań**: Dokumentacja dotycząca braku jakichkolwiek przygotowań do dokonania przestępstwa, takich jak brak zakupu niezbędnych narzędzi lub materiałów, które sugerowałyby zamiar popełnienia czynu zabronionego. Dowody te mogą wskazywać na to, że oskarżony jedynie rozważał możliwość, ale nie dążył do jej realizacji.

5. **Dowody na okoliczności łagodzące**: Informacje dotyczące sytuacji życiowej oskarżonego, które mogą świadczyć o jego dobrych intencjach lub braku zamiaru popełnienia przestępstwa. Przykłady mogą obejmować świadectwa pracy społecznej, zaangażowanie w działalność charytatywną lub pozytywne opinie od osób z otoczenia, które potwierdzają, że oskarżony nie miał zamiaru zaszkodzić innym.
Oto pięć dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania braku zasadności zastosowania przepisu o usiłowaniu w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Brak zamiaru popełnienia czynu zabronionego**: Świadectwa osób trzecich, które potwierdzają, że oskarżony nie miał zamiaru popełnić czynu zabronionego, a jego działania były wynikiem błędnej interpretacji sytuacji lub nieporozumienia.

2. **Dowody na niepełne wykonanie czynu**: Zgromadzenie dowodów, takich jak nagrania wideo lub zdjęcia, które pokazują, że oskarżony nie zrealizował żadnych czynności, które mogłyby wskazywać na usiłowanie popełnienia przestępstwa (np. nie przystąpił do kradzieży, mimo że był w pobliżu).

3. **Ekspertyzy biegłych**: Opinie biegłych, które wskazują, że zachowanie oskarżonego nie spełnia kryteriów usiłowania, na przykład w kontekście stanu psychicznego oskarżonego w momencie zdarzenia, co może wskazywać na brak zdolności do działania z zamiarem przestępnym.

4. **Dokumentacja związana z okolicznościami czynu**: Przedstawienie dokumentacji (np. korespondencji, e-maili, wiadomości tekstowych), która dowodzi, że oskarżony był zaangażowany w działania mające na celu uniknięcie popełnienia czynu zabronionego lub współpracy z organami ścigania.

5. **Świadectwa charakteru**: Świadectwa lub opinie osób bliskich oskarżonemu, które potwierdzają jego dotychczasowe dobre zachowanie i brak skłonności do przestępczości, co może sugerować, że nie byłby zdolny do usiłowania popełnienia przestępstwa w tej konkretnej sytuacji.
Rozdział I. Zasady odpowiedzialności karnej Rozdział II. Formy popełnienia przestępstwa Rozdział III. Wyłączenie odpowiedzialności karnej Rozdział IV. Kary Rozdział V. Środki karne Rozdział Va. Przepadek i środki kompensacyjne Rozdział VI. Zasady wymiaru kary i środków karnych Rozdział VII. Powrót do przestępstwa Rozdział VIII. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie Rozdział IX. Zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych Rozdział X. Środki zabezpieczające Rozdział XI. Przedawnienie Rozdział XII. Zatarcie skazania Rozdział XIII. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą Rozdział XIV.Objaśnienie wyrażeń ustawowych Rozdział XV. Stosunek do ustaw szczególnych Rozdział XVI. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne Rozdział XVII. Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej Rozdział XVIII. Przestępstwa przeciwko obronności Rozdział XIX. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu Rozdział XX. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu Rozdział XXI. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji Rozdział XXII. Przestępstwa przeciwko środowisku Rozdział XXIII. Przestępstwa przeciwko wolności Rozdział XXIV. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania Rozdział XXV. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności Rozdział XXVI. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece Rozdział XXVII. Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej Rozdział XXVIII. Przestępstwa przeciwko prawom osóbwykonujących pracę zarobkową Rozdział XXIX. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego Rozdział XXX. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości Rozdział XXXI. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum Rozdział XXXII. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu Rozdział XXXIII. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji Rozdział XXXIV. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów Rozdział XXXV. Przestępstwa przeciwko mieniu Rozdział XXXVI. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym Rozdział XXXVII. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi Rozdział XXXVIII. Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy Rozdział XXXIX. Przestępstwa przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej