kodeks karny

Część ogólna

Rozdział II. Formy popełnienia przestępstwa

Art. 23Czynny żal współdziałającego

§ 1. Nie podlega karze współdziałający, który dobrowolnie zapobiegł dokonaniu czynu zabronionego. § 2. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary w stosunku do współdziałającego, który dobrowolnie starał się zapobiec dokonaniu czynu zabronionego.
Komentarz
Przykład
Brak zastosowania
Dowody za
Dowody przeciw
1) Artykuł ten podkreśla istotę współpracy w zapobieganiu przestępstwom. Przypadki, w których osoba dobrowolnie interweniuje, aby zatrzymać przestępstwo, są traktowane z większą łagodnością, co może zachęcać do postaw prospołecznych.
Osoba A zauważa, że osoba B planuje kradzież w sklepie. Decyduje się interweniować, informując pracowników o zaistniałej sytuacji, co skutkuje zapobiegnięciem kradzieży. Dzięki temu, osoba A nie ponosi kary, a sąd może złagodzić karę dla osoby B.
Aby skutecznie bronić się przed zastosowaniem przepisów dotyczących odpowiedzialności współdziałającego w kontekście czynu zabronionego, warto zastosować kilka kluczowych strategii obronnych:

1. **Udowodnienie dobrowolności zapobiegania czynowi zabronionemu**: Najważniejszym elementem obrony jest wykazanie, że działania oskarżonego miały charakter dobrowolny i rzeczywiście miały na celu zapobieżenie popełnieniu przestępstwa. W tym celu należy przedstawić dowody, takie jak świadkowie potwierdzający intencje obrony, korespondencję, nagrania lub inne materiały dokumentujące podjęte kroki w celu zapobieżenia czynowi.

2. **Wykazanie braku współdziałania**: Należy zbadać, czy oskarżony rzeczywiście współdziałał w sposób, który mógłby być uznany za współudział. Jeśli można wykazać, że działania oskarżonego nie miały charakteru wspierającego lub że nie miał on świadomości zamiarów innych osób, może to stanowić fundament obrony.

3. **Przedstawienie motywacji moralnej**: Warto również podkreślić, że motywacją oskarżonego było zapobieżenie szkodzie lub ochrona innych osób. Opisanie sytuacji, w której oskarżony działał z pobudek etycznych lub moralnych, może pomóc w złagodzeniu postrzegania jego czynów.

4. **Zastosowanie instytucji złagodzenia kary**: Nawet jeśli sąd uzna, że oskarżony miał udział w czynach zabronionych, można argumentować o zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary. W tym celu należy udokumentować wszelkie wysiłki oskarżonego na rzecz zapobieżenia przestępstwu, co może wpłynąć na decyzję sądu o złagodzeniu kary.

5. **Analiza kontekstu zdarzenia**: Istotne jest zrozumienie całego kontekstu sytuacji, w której doszło do zdarzenia. Należy poszukiwać okoliczności łagodzących, takich jak presja, w której znajdował się oskarżony, czy też sytuacje kryzysowe, które mogły wpłynąć na jego decyzje.

Przygotowanie do obrony w oparciu o powyższe aspekty pozwoli na zbudowanie solidnej argumentacji, która może znacząco wpłynąć na wynik sprawy.
Oto pięć dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania zasadności zastosowania przepisu o dobrowolnym zapobieganiu dokonaniu czynu zabronionego w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Świadectwa świadków**: Zeznania osób, które były świadkami działań współdziałającego, potwierdzające, że podejmował on konkretne kroki w celu zapobieżenia dokonaniu czynu zabronionego. Mogą to być np. zeznania osób obecnych w momencie, gdy współdziałający próbował interweniować lub powiadomił odpowiednie służby.

2. **Nagrania wideo**: Materiały wideo z monitoringu, które dokumentują działania współdziałającego w momencie, gdy starał się zapobiec przestępstwu. Tego rodzaju dowód wizualny może być szczególnie przekonujący w ocenie intencji i działań oskarżonego.

3. **Raporty policyjne**: Dokumenty potwierdzające, że współdziałający zawiadomił organy ścigania o zamiarze popełnienia przestępstwa przed jego dokonaniem. Takie raporty mogą zawierać informacje o czasie zgłoszenia oraz okolicznościach, które skłoniły do interwencji.

4. **Korespondencja elektroniczna**: E-maile, wiadomości tekstowe lub inne formy komunikacji, które dokumentują próby współdziałającego do przekonania innych do rezygnacji z przestępczego działania lub do zaniechania czynów zabronionych. Tego rodzaju dowody mogą wykazać, że współdziałający podejmował aktywne kroki w celu zapobieżenia szkodzie.

5. **Ekspertyzy biegłych**: Opinia biegłego z zakresu psychologii lub kryminologii, który może ocenić motywacje i działania współdziałającego. Taki dowód może pomóc w ustaleniu, czy działania były rzeczywiście dobrowolne i miały na celu zapobieżenie czynowi zabronionemu, a nie tylko były wynikiem obawy przed konsekwencjami.
Oto pięć dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania braku zasadności zastosowania przepisu dotyczącego dobrowolnego zapobiegania czynowi zabronionemu w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Zeznania świadków** - Świadkowie mogą potwierdzić, że osoba współdziałająca nie wykazała żadnych działań mających na celu zapobieżenie czynowi zabronionemu, a zamiast tego była obecna w momencie zdarzenia, co sugeruje, że nie miała zamiaru zapobiec przestępstwu.

2. **Nagrania monitoringu** - Materiały wideo z monitoringu mogą wykazać, że współdziałający nie podjął żadnych aktywnych działań, które mogłyby być interpretowane jako próba zapobieżenia czynowi zabronionemu, a wręcz przeciwnie - zachowywał się obojętnie wobec sytuacji.

3. **Korespondencja lub wiadomości tekstowe** - Wymiana wiadomości między współdziałającym a innymi osobami może ujawnić, że współdziałający wiedział o planowanym przestępstwie, ale zamiast podjąć kroki w celu jego powstrzymania, wykazywał zainteresowanie lub nawet wspierał działania przestępcze.

4. **Ekspertyza biegłego** - Opinie biegłych mogą wykazać, że wezwanie pomocy służb (policji, ochrony) w danej sytuacji byłoby uzasadnione i konieczne, a brak takiej reakcji ze strony współdziałającego świadczy o jego braku intencji zapobieżenia czynowi zabronionemu.

5. **Zgłoszenia na policję lub inne organy** - Dokumentacja dotycząca wcześniejszych zgłoszeń lub interwencji policji w związku z osobą współdziałającą, które nie miały miejsca, może sugerować, że współdziałający nie był skłonny do współpracy z organami ścigania w celu zapobieżenia przestępstwu, co podważa zasadność zastosowania przepisu.
Rozdział I. Zasady odpowiedzialności karnej Rozdział II. Formy popełnienia przestępstwa Rozdział III. Wyłączenie odpowiedzialności karnej Rozdział IV. Kary Rozdział V. Środki karne Rozdział Va. Przepadek i środki kompensacyjne Rozdział VI. Zasady wymiaru kary i środków karnych Rozdział VII. Powrót do przestępstwa Rozdział VIII. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie Rozdział IX. Zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych Rozdział X. Środki zabezpieczające Rozdział XI. Przedawnienie Rozdział XII. Zatarcie skazania Rozdział XIII. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą Rozdział XIV.Objaśnienie wyrażeń ustawowych Rozdział XV. Stosunek do ustaw szczególnych Rozdział XVI. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne Rozdział XVII. Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej Rozdział XVIII. Przestępstwa przeciwko obronności Rozdział XIX. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu Rozdział XX. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu Rozdział XXI. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji Rozdział XXII. Przestępstwa przeciwko środowisku Rozdział XXIII. Przestępstwa przeciwko wolności Rozdział XXIV. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania Rozdział XXV. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności Rozdział XXVI. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece Rozdział XXVII. Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej Rozdział XXVIII. Przestępstwa przeciwko prawom osóbwykonujących pracę zarobkową Rozdział XXIX. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego Rozdział XXX. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości Rozdział XXXI. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum Rozdział XXXII. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu Rozdział XXXIII. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji Rozdział XXXIV. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów Rozdział XXXV. Przestępstwa przeciwko mieniu Rozdział XXXVI. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym Rozdział XXXVII. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi Rozdział XXXVIII. Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy Rozdział XXXIX. Przestępstwa przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej