kodeks postępowania karnego

Dział I. Przepisy wstępne

Rozdział 72. Przepisy ogólne

Art. 647Katalog spraw podlegających orzecznictwu sądów wojskowych

§ 1. Orzecznictwu sądów wojskowych podlegają sprawy: 1) żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, z wyjątkiem terytorialnej służby wojskowej pełnionej dyspozycyjnie, o przestępstwa: a) określone w rozdziałach XXXIX–XLIV Kodeksu karnego, b) popełnione przeciwko organowi wojskowemu lub innemu żołnierzowi, c) popełnione podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w obrębie obiektu wojskowego lub wyznaczonego miejsca przebywania, na szkodę wojska lub z naruszeniem obowiązku wynikającego ze służby wojskowej, d) popełnione za granicą, podczas użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 755); 2) pracowników wojska o przestępstwa: a) określone w art 356-363 Kodeksu karnego w związku z art. 317 stosowanie ustawy do żołnierzy § 2 tego kodeksu, b) popełnione za granicą, podczas użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa; 3) żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz członków ich personelu cywilnego, o przestępstwa popełnione w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, chyba że umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej. § 2. Sprawy o przestępstwa wymienione w § 1 nie przestają podlegać orzecznictwu sądów wojskowych mimo zwolnienia żołnierza z czynnej służby wojskowej lub ustania zatrudnienia pracownika w wojsku. § 3. W razie zwolnienia żołnierza z czynnej służby wojskowej lub ustania zatrudnienia pracownika w wojsku sprawę, o której mowa w § 1 pkt 1 lit. b lub d, oraz – jeżeli przestępstwo nie wiąże się z naruszeniem obowiązku służbowego – w § 1 pkt 2 lit. b, sąd wojskowy, najpóźniej do dnia rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, może przekazać do rozpoznania sądowi powszechnemu, jeżeli dobro wymiaru sprawiedliwości temu się nie sprzeciwia. § 4. (uchylony) § 5. Na postanowienie w przedmiocie przekazania sprawy w myśl § 3 przysługuje zażalenie.
Komentarz
Przykład
Brak zastosowania
Dowody za
Dowody przeciw
** Artykuł ten precyzuje zakres orzecznictwa sądów wojskowych, które obejmuje żołnierzy i pracowników wojska, a także obcokrajowców w służbie wojskowej. Ustala również zasady dotyczące przestępstw popełnionych w kontekście działań wojskowych, co świadczy o szczególnej ochronie porządku wojskowego i wymiaru sprawiedliwości w armii.\n\n2) **
** Żołnierz, który podczas misji zagranicznej popełnia przestępstwo przeciwko innemu żołnierzowi, może zostać osądzony przez sąd wojskowy, niezależnie od tego, czy pozostaje w czynnej służbie, co zapewnia odpowiedzialność za działania w trakcie pełnienia obowiązków służbowych.
Aby skutecznie bronić się przed zastosowaniem przepisów dotyczących orzecznictwa sądów wojskowych w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej, warto rozważyć kilka strategii obrony.

1. **Zakwalifikowanie sprawy do właściwości sądu powszechnego**: Należy zbadać, czy istnieją podstawy do przekazania sprawy do sądu powszechnego. Jeśli przestępstwo nie jest ściśle związane z naruszeniem obowiązków służbowych, można argumentować, że dobro wymiaru sprawiedliwości wymaga rozpatrzenia sprawy w sądzie powszechnym. Warto przygotować odpowiednią argumentację oraz dowody, które potwierdzą, że sprawa ma charakter cywilny lub nie dotyczy służby wojskowej.

2. **Wykazanie braku związku z obowiązkami służbowymi**: W przypadku oskarżeń o przestępstwa popełnione przez żołnierzy, kluczowe jest dowiedzenie, że działania nie miały miejsca w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych. Przykładowo, jeśli zdarzenie miało miejsce poza obiektem wojskowym lub w czasie wolnym od służby, można podnieść tę kwestię jako argument.

3. **Odniesienie się do umów międzynarodowych**: W przypadku żołnierzy sił zbrojnych państw obcych można zbadać, czy istnieją umowy międzynarodowe, które regulują kwestie jurysdykcji. Warto sprawdzić, czy umowa ta przewiduje przeniesienie sprawy do sądów powszechnych.

4. **Złożenie zażalenia na postanowienia sądu wojskowego**: Jeśli sąd wojskowy podejmie decyzję o przekazaniu sprawy, można złożyć zażalenie na tę decyzję. Ważne jest, aby przedstawić solidne podstawy prawne oraz argumenty wskazujące na konieczność rozpatrzenia sprawy przez sąd powszechny.

5. **Zatrudnienie doświadczonego prawnika**: W sprawach wojskowych szczególnie istotna jest pomoc prawna. Prawnik z doświadczeniem w sprawach wojskowych będzie w stanie skutecznie doradzić i reprezentować w toku postępowania.

Przy odpowiednim przygotowaniu i zastosowaniu powyższych strategii, istnieje realna szansa na skuteczną obronę przed orzecznictwem sądów wojskowych.
Na podstawie podanego artykułu prawnego można wyodrębnić następujące dowody, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania zasadności zastosowania przepisu w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Dokumentacja służbowa żołnierza** - W przypadku oskarżenia żołnierza o przestępstwo popełnione w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, dokumentacja potwierdzająca jego status służbowy, np. rozkazy, raporty z wykonywanych zadań, może stanowić kluczowy dowód na to, że przestępstwo miało miejsce w kontekście wykonywania obowiązków wojskowych.

2. **Świadectwa innych żołnierzy lub pracowników wojska** - Zeznania świadków, którzy byli obecni w momencie popełnienia przestępstwa, mogą potwierdzić okoliczności zdarzenia oraz związek przestępstwa z obowiązkami służbowymi, co będzie istotne dla wykazania jurysdykcji sądów wojskowych.

3. **Ekspertyzy biegłych** - W sprawach dotyczących przestępstw popełnionych przez żołnierzy, opinie biegłych (np. w zakresie kryminalistyki, medycyny sądowej) mogą dostarczyć dowodów na temat charakteru przestępstwa oraz skutków, co jest istotne dla ustalenia, czy przestępstwo miało miejsce w kontekście służby wojskowej.

4. **Dokumenty potwierdzające miejsce popełnienia przestępstwa** - Dowody w postaci zdjęć, map, nagrań wideo czy zeznań osób, które potwierdzają, że przestępstwo miało miejsce w obrębie obiektu wojskowego lub wyznaczonego miejsca przebywania, mogą być kluczowe dla ustalenia właściwej jurysdykcji sądowej.

5. **Umowy międzynarodowe lub postanowienia dotyczące obcokrajowców** - W przypadku przestępstw popełnionych przez żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, odpowiednie umowy międzynarodowe oraz regulacje dotyczące statusu tych żołnierzy w Polsce mogą stanowić dowód na to, czy sprawa powinna być rozpatrywana przez sądy wojskowe, czy powszechne.
Na podstawie artykułu prawnego można wskazać następujące dowody, które mogą być użyte w celu wykazania braku zasadności zastosowania orzecznictwa sądów wojskowych w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Dokumentacja służbowa** - W przypadku żołnierza, który został oskarżony o przestępstwo popełnione w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, można przedstawić dokumentację służbową, która dowodzi, że oskarżony nie był w danym czasie na służbie lub miał przyznane wolne od obowiązków. To może sugerować, że nie można go pociągnąć do odpowiedzialności wojskowej.

2. **Świadectwa świadków** - Przesłuchanie świadków, którzy mogą potwierdzić, że zdarzenie, które stanowi podstawę oskarżenia, miało miejsce w okolicznościach, które nie są związane z obowiązkami służbowymi (np. w czasie prywatnym, w innym miejscu). To może podważyć zasadność jurysdykcji sądów wojskowych.

3. **Ekspertyzy biegłych** - W przypadku przestępstw, które wymagają specjalistycznej wiedzy (np. przestępstwa z zakresu cyberprzestępczości), można zlecić ekspertyzy biegłych, które potwierdzą, że działania oskarżonego były zgodne z przepisami prawa cywilnego, a nie wojskowego.

4. **Zgoda na jurysdykcję sądu powszechnego** - Dowód w postaci pisemnej zgody oskarżonego na rozpoznanie sprawy przez sąd powszechny, która może sugerować, że dobro wymiaru sprawiedliwości wymaga rozpatrzenia sprawy przez sąd cywilny, a nie wojskowy.

5. **Umowy międzynarodowe** - W przypadku żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, można przedstawić dowody na istnienie umów międzynarodowych, które regulują zasady odpowiedzialności prawnej w danej sprawie, co może wyłączać jurysdykcję sądów wojskowych na podstawie przepisów dotyczących obcych żołnierzy.

Te dowody mogą być wykorzystane w celu wykazania braku zasadności zastosowania orzecznictwa sądów wojskowych w danej konkretnej sprawie.
Dział I. Przepisy wstępne Rozdział 1. Właściwość i skład sądu Rozdział 2. Wyłączenie sędziego Rozdział 3. Oskarżyciel publiczny Rozdział 4. Pokrzywdzony Rozdział 5. Oskarżyciel posiłkowy Rozdział 6. Oskarżyciel prywatny Rozdział 7. (Uchylony) Rozdział 8. Oskarżony Rozdział 9. Obrońcy i pełnomocnicy Rozdział 10. Przedstawiciel społeczny Rozdział 10a. Podmiot zobowiązany Rozdział 10b. Właściciel przedsiębiorstwa zagrożonego przepadkiem Rozdział 11. Orzeczenia, zarządzenia i polecenia Rozdział 12. Narada i głosowanie Rozdział 13. Porządek czynności procesowych Rozdział 14. Terminy Rozdział 15. Doręczenia Rozdział 16. Protokoły Rozdział 17. Przeglądanie akt i sporządzanie odpisów Rozdział 18. Odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt Rozdział 19. Przepisy ogólne Rozdział 20. Wyjaśnienia oskarżonego Rozdział 21. Świadkowie Rozdział 22. Biegli, tłumacze, specjaliści Rozdział 23. Oględziny. Otwarcie zwłok. Eksperyment procesowy Rozdział 24. Wywiad środowiskowy i badanie osoby oskarżonego Rozdział 25. Zatrzymanie rzeczy. Przeszukanie Rozdział 26. Kontrola i utrwalanie rozmów Rozdział 27. Zatrzymanie Rozdział 28. Środki zapobiegawcze Rozdział 29. Poszukiwanie oskarżonego i list gończy Rozdział 30. List żelazny Rozdział 31. Kary porządkowe Rozdział 32. Zabezpieczenie majątkowe Rozdział 33. Przepisy ogólne Rozdział 34. Wszczęcie śledztwa Rozdział 35. Przebieg śledztwa Rozdział 36. Zamknięcie śledztwa Rozdział 36a. Dochodzenie Rozdział 37. Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym Rozdział 38. Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym Rozdział 39. Akt oskarżenia Rozdział 40. Wstępna kontrola oskarżenia Rozdział 41. Przygotowanie do rozprawy głównej Rozdział 42. Jawność rozprawy głównej Rozdział 43. Przepisy ogólne o rozprawie głównej Rozdział 44. Rozpoczęcie rozprawy głównej Rozdział 45. Przewód sądowy Rozdział 46. Głosy końcowe Rozdział 47. Wyrokowanie Rozdział 48. Przepisy ogólne Rozdział 49. Apelacja Rozdział 50. Zażalenie i sprzeciw Dział X. Postępowania szczególne Rozdział 52. Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego Rozdział 53. Postępowanie nakazowe Rozdział 54. (Uchylony) Rozdział 54a. Postępowanie przyspieszone Rozdział 55. Kasacja Rozdział 55a. Skarga na wyrok sądu odwoławczego Rozdział 56. Wznowienie postępowania Rozdział 57. Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego Rozdział 58. Odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie Rozdział 59. Ułaskawienie Rozdział 60. Orzekanie kary łącznej Rozdział 61. Immunitety osób należących do przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych Rozdział 62. Pomoc prawna i doręczenia w sprawach karnych Rozdział 62a. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia Rozdział 62b. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia Rozdział 62c. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przeprowadzenie czynności dochodzeniowych na podstawie europejskiego nakazu dochodzeniowego Rozdział 62d. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przeprowadzenie czynności dochodzeniowych na podstawie europejskiego nakazu dochodzeniowego Rozdział 63. Przejęcie i przekazanie ścigania karnego Rozdział 64. Wystąpienie o wydanie lub przewóz osób ściganych lub skazanych przebywających za granicą oraz o wydanie przedmiotów Rozdział 65. Wydanie oraz przewóz osób ściganych albo skazanych lub wydanie przedmiotów na wniosek państw obcych Rozdział 65a. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie osoby ściganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania Rozdział 65b. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie osoby ściganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania Rozdział 65c Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie środka zapobiegawczego Rozdział 65d Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orze Rozdział 66. Przejęcie i przekazanie orzeczeń do wykonania Rozdział 66a. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia dotyczącego grzywny, nawiązki, świadczenia pieniężnego lub orzeczenia zasądzającego od sprawcy koszty procesu Rozdział 66b. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia o karach o charakterze pieniężnym Rozdział 66c. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku Rozdział 66d. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku Rozdział 66e. Współpraca z Międzynarodowym Trybunałem Karnym Rozdział 66f. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie kary pozbawienia wolności. Rozdział 66g. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie kary pozbawienia wolności. Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66i. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia karnego związanego z poddaniem sprawcy próbie. Rozdział 66j. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie europejskiego nakazu ochrony Rozdział 66k. Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie europejskiego nakazu ochrony Rozdział 67. Przepisy końcowe Rozdział 68. Przepisy ogólne Rozdział 69. Zwolnienie od kosztów sądowych Rozdział 70. Zasądzenie kosztów procesu Rozdział 71. (Uchylony) Rozdział 72. Przepisy ogólne Rozdział 73. Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze Rozdział 74. Postępowanie przed sądem Rozdział 75. (Uchylony) Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze Rozdział 66h. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia skazującego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, karę ograniczenia wolności, samoistnie orzeczony środek karny, a także orze