W przypadku dwóch żołnierzy oskarżonych o różne przestępstwa, z jednym zagrożonym karą pozbawienia wolności na 10 lat, a drugim na 5 lat, sprawa będzie rozpoznawana przez sąd wojskowy właściwy dla oskarżonego z poważniejszym zarzutem.

Aby skutecznie bronić się przed zastosowaniem przepisów dotyczących właściwości sądów wojskowych w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej, warto zastosować kilka kluczowych strategii.

1. **Analiza właściwości sądu**: Pierwszym krokiem jest dokładna analiza, czy sprawa rzeczywiście należy do właściwości sądów wojskowych. Należy zbadać, jakie przestępstwa są kwalifikowane jako wojskowe oraz jakie są kary za te przestępstwa. Jeśli oskarżony nie był w służbie wojskowej lub czyn nie miał miejsca w kontekście wojskowym, można argumentować, że sprawa powinna być rozpatrywana przez sąd cywilny.

2. **Wskazanie innego sądu**: W przypadku, gdy sprawa dotyczy dwu lub więcej oskarżonych, można podnieść argument, że jeden z oskarżonych nie popełnił przestępstwa zagrożonego najwyższą karą. W takim przypadku sąd wojskowy, który rozpoznaje sprawę, może nie być właściwy, a właściwy będzie sąd dla oskarżonego, który popełnił najcięższe przestępstwo.

3. **Postępowanie wcześniejsze**: Jeśli postępowanie zostało wszczęte w innym sądzie wojskowym, można podnieść argument, że zgodnie z przepisami, sprawa powinna być rozpoznana przez sąd, na którego obszarze działania najpierw wszczęto postępowanie. Warto zgromadzić dowody na potwierdzenie daty wszczęcia postępowania.

4. **Argumentacja dotycząca rzędu sądu**: W sytuacji, gdy sprawa dotyczy oskarżonych z różnych rzędów sądów, można argumentować, że sprawa powinna być rozpatrywana przez sąd wojskowy wyższego rzędu, jeśli zachodzi taka możliwość. Należy przygotować argumenty na rzecz wyboru konkretnego sądu, które mogą być uzasadnione np. stopniem skomplikowania sprawy.

5. **Wnioski o wyłączenie sędziego**: Jeśli istnieją przesłanki do kwestionowania bezstronności sądu wojskowego, można złożyć wniosek o wyłączenie sędziego, co może wpłynąć na przeprowadzenie sprawy w innym sądzie.

Zastosowanie tych strategii może pomóc w skutecznej obronie przed niewłaściwym zastosowaniem przepisów dotyczących sądów wojskowych.

Oto pięć dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania zasadności zastosowania przepisu dotyczącego właściwości sądów wojskowych w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Dokumentacja postępowania**: Protokół wszczęcia postępowania oraz dokumenty dotyczące oskarżenia, które jasno wskazują, w jakim sądzie wojskowym zostało ono zainicjowane. Dowód ten potwierdzi, że sąd wojskowy właściwy dla oskarżonego o przestępstwo zagrożone karą najsurowszą był właściwy do rozpoznania sprawy.

2. **Decyzje sądu wojskowego**: Wyrok lub postanowienie sądu wojskowego dotyczące właściwości, które wskazują na podjęcie decyzji na podstawie przepisów prawa wojskowego. Tego rodzaju dokumenty mogą zawierać argumentację sądu odnośnie do właściwego rzędu sądu, który winien rozpoznać sprawę.

3. **Opinie prawne**: Ekspercka opinia prawnika specjalizującego się w prawie wojskowym, która analizuje zastosowanie przepisów dotyczących właściwości sądów wojskowych w kontekście konkretnej sprawy. Taki dokument może pomóc w zrozumieniu, dlaczego dany sąd jest właściwy do rozpoznania sprawy.

4. **Świadectwa z postępowania**: Zeznania świadków, którzy mogą potwierdzić, że przestępstwo miało miejsce w kontekście działania jednostki wojskowej, co wpływa na właściwość sądu. Świadkowie mogą również wskazać na okoliczności związane z oskarżonymi oraz ich związki z jednostkami wojskowymi.

5. **Analiza przepisów prawa**: Zestawienie przepisów dotyczących właściwości sądów wojskowych, które jasno ukazuje hierarchię i zasady określające, który sąd powinien rozpoznawać sprawę w przypadku oskarżenia kilku osób. Taki dokument może zawierać również przykład analogicznych spraw, w których zastosowano te same zasady, co będzie potwierdzać ich zasadność w rozpatrywanej sprawie.

Oto pięć dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania braku zasadności zastosowania wskazanego przepisu w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Dokumentacja dotycząca przestępstwa**: Przedstawienie akt sprawy, w których jasno wynika, że przestępstwo popełnione przez oskarżonych nie jest zagrożone najsurowszą karą przewidzianą przez prawo. Może to obejmować opinie biegłych lub wyrok wcześniejszy dotyczący podobnego przestępstwa, co wskazuje na niewłaściwe przypisanie właściwości sądu wojskowego.

2. **Dowody na brak przynależności oskarżonych do wojska**: Przedstawienie dokumentów potwierdzających, że oskarżeni nie są członkami sił zbrojnych, co uniemożliwia zastosowanie przepisów dotyczących sądów wojskowych. Może to być zaświadczenie z jednostki wojskowej lub inne oficjalne dokumenty.

3. **Zeznania świadków**: Świadectwa osób, które mogą potwierdzić, że sprawa nie dotyczy kwestii wojskowych ani nie miała miejsca w kontekście działań wojskowych, co wskazuje na niewłaściwość zastosowania sądu wojskowego.

4. **Postanowienia dotyczące właściwości sądowej**: Wskazanie na wcześniejsze postanowienia sądowe w tej samej sprawie, które uznają inną właściwość sądową (np. cywilną lub karną), co podważa zastosowanie przepisów dotyczących sądów wojskowych.

5. **Analiza przepisów prawnych i ich interpretacja**: Przedstawienie opinii prawnej lub ekspertyzy, która interpretuje przepis w taki sposób, że w danej sytuacji nie powinien on być stosowany, opierając się na kontekście prawnym oraz celach ustawodawcy przy wprowadzaniu takich regulacji.