kodeks pracy

DZIAŁ PIERWSZY. Przepisy ogólne

DZIAŁ ÓSMY. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem

Art. 1821aUrlop rodzicielski

§ 1. Pracownicy – rodzice dziecka mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem w wymiarze do: 1) 41 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 urlop macierzyński § 1 pkt 1; 2) 43 tygodni – w przypadkach, o których mowa w art. 180 urlop macierzyński § 1 pkt 2–5. § 2. Pracownicy – rodzice dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem", mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad tym dzieckiem w wymiarze do: 1) 65 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 urlop macierzyński § 1 pkt 1; 2) 67 tygodni – w przypadkach, o których mowa w art. 180 urlop macierzyński § 1 pkt 2–5. § 3. Urlop rodzicielski w wymiarze, o którym mowa w § 1 i 2, przysługuje łącznie obojgu pracownikom – rodzicom dziecka. § 4. Każdemu z pracowników – rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego z wymiaru urlopu określonego w § 1 i 2. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z pracowników – rodziców dziecka. § 5. Skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w wymiarze co najmniej 9 tygodni oznacza wykorzystanie przez pracownika – rodzica dziecka urlopu, o którym mowa w § 4. § 6. Z urlopu rodzicielskiego mogą jednocześnie korzystać oboje pracownicy – rodzice dziecka. W takim przypadku łączny wymiar urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać wymiaru, o którym mowa w § 1 albo 2. § 7. W okresie pobierania przez jednego z rodziców dziecka zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego drugi rodzic może korzystać z urlopu rodzicielskiego. W takim przypadku łączny wymiar urlopu rodzicielskiego i okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać wymiaru, o którym mowa w § 1 albo 2.
Komentarz
Przykład
Brak zastosowania
Dowody za
Dowody przeciw
Artykuł ten reguluje prawo do urlopu rodzicielskiego, oferując elastyczność w zakresie wymiaru czasu, który rodzice mogą poświęcić na opiekę nad dzieckiem. Szczególnie ważne jest, że obaj rodzice mają prawo do części tego urlopu, co sprzyja równemu podziałowi obowiązków oraz wsparciu rodziny w trudnym okresie po narodzinach dziecka.\n\n2)
Magda i Tomek zostali rodzicami. Magda korzysta z 41 tygodni urlopu rodzicielskiego, a Tomek, po jej powrocie do pracy, decyduje się na 9 tygodni urlopu, aby wspierać rodzinę. Dzięki temu oboje mogą aktywnie uczestniczyć w opiece nad dzieckiem.
Aby skutecznie bronić się przed zastosowaniem przepisów dotyczących urlopu rodzicielskiego w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej, warto rozważyć kilka strategicznych kroków.

1. **Ustalenie uprawnień do urlopu**: Należy dokładnie sprawdzić, czy osoba ubiegająca się o urlop rodzicielski spełnia wszystkie wymagania określone w przepisach, w tym czy posiada odpowiednie zaświadczenie, jeśli dotyczy to dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności. Jeśli brak jest takiego zaświadczenia, można argumentować, że prawo do wydłużonego urlopu nie jest zasadne.

2. **Dokumentacja i terminy**: Kluczowe jest, aby osoba ubiegająca się o urlop złożyła odpowiednią dokumentację w wymaganym terminie. Brak terminowego złożenia wniosku lub brak wymaganych dokumentów może być podstawą do odmowy przyznania urlopu.

3. **Odmowa korzystania z urlopu**: W sytuacji, gdy oboje rodzice mają prawo do urlopu, można podnieść argument, że jeden z rodziców nie ma zamiaru korzystać z przysługujących mu dni urlopu. W takim przypadku, zgodnie z przepisami, można argumentować, że nie jest konieczne udzielanie urlopu w pełnym wymiarze.

4. **Przeniesienie praw do urlopu**: Warto zaznaczyć, że prawo do 9 tygodni urlopu przysługuje każdemu z rodziców osobno i nie może być przeniesione. Jeśli jeden z rodziców nie wykorzysta swojego prawa, drugi nie może tego skorzystać, co może być argumentem w dyskusji na temat podziału urlopu.

5. **Ochrona przed nadużyciami**: W przypadku, gdy występuje podejrzenie, że urlop jest wykorzystywany w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem (np. do pracy zarobkowej), można zgłosić takie zastrzeżenia. Warto zbierać dowody i dokumentację, które mogą potwierdzić nadużycia.

6. **Konsultacje prawne**: Zawsze warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy, aby uzyskać szczegółowe porady dotyczące konkretnej sytuacji oraz możliwych kroków prawnych.

Podsumowując, kluczowe jest dokładne zrozumienie przepisów, ich zastosowanie w konkretnej sytuacji oraz zbieranie odpowiednich dowodów, które mogą pomóc w obronie przed niezasadnym przyznaniem urlopu rodzicielskiego.
Oto pięć realistycznych i praktycznych dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania zasadności zastosowania przepisu dotyczącego urlopu rodzicielskiego w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Zaświadczenie o narodzinach dziecka** - Dokument potwierdzający datę narodzin dziecka, który jest niezbędny do ustalenia prawa do urlopu rodzicielskiego, a także do określenia jego wymiaru zgodnie z przepisami.

2. **Zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka** - Dokument wydany przez lekarza, który potwierdza stan zdrowia dziecka oraz ewentualne schorzenia, co jest istotne w przypadku rodziców posiadających dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności, uprawniającym do dłuższego urlopu rodzicielskiego.

3. **Umowa o pracę lub inny dokument potwierdzający zatrudnienie** - Dokument, który potwierdza status pracownika i jego prawo do urlopu rodzicielskiego. W przypadku sporów dotyczących prawa do urlopu lub jego wymiaru, umowa o pracę stanowi kluczowy dowód.

4. **Wnioski o urlop rodzicielski** - Złożone przez pracowników – rodziców dokumenty aplikacyjne, w których ubiegają się o urlop rodzicielski, wraz z potwierdzeniem ich przyjęcia przez pracodawcę, stanowią dowód na to, że rodzice skorzystali z przysługujących im praw.

5. **Świadectwa pracy oraz dokumenty potwierdzające korzystanie z zasiłku macierzyńskiego** - Dokumenty te potwierdzają, że jeden z rodziców korzystał z zasiłku macierzyńskiego w okresie odpowiadającym urlopowi rodzicielskiemu, co ma znaczenie dla ustalenia wymiaru i zasadności urlopu rodzicielskiego dla drugiego rodzica.

Te dowody mogą być kluczowe w procesach cywilnych dotyczących prawa do urlopu rodzicielskiego oraz w sprawach związanych z prawami pracowniczymi.
Na podstawie przedstawionego artykułu prawnego dotyczącego urlopu rodzicielskiego, oto pięć dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania braku zasadności jego zastosowania w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Dokumentacja medyczna dziecka**: Zaświadczenie lub opinia lekarza, która stwierdza, że dziecko nie wymaga szczególnej opieki i nie ma potrzeby, aby rodzice korzystali z urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania nad nim opieki.

2. **Umowa o pracę**: Kopia umowy o pracę jednego z rodziców, w której znajduje się zapis o odmowie lub braku zgody na urlop rodzicielski, co może sugerować, że pracownik nie ma zamiaru korzystać z tego urlopu.

3. **Oświadczenie pracodawcy**: Pismo od pracodawcy, w którym informuje on, że w danym okresie nie ma możliwości udzielenia urlopu rodzicielskiego z powodu organizacyjnych lub finansowych przeszkód w firmie.

4. **Świadectwa pracy**: Dokumenty potwierdzające, że jeden z rodziców w czasie, w którym chciałby ubiegać się o urlop rodzicielski, był zatrudniony na pełen etat w innym miejscu pracy i nie mógłby jednocześnie sprawować opieki nad dzieckiem.

5. **Dowody na korzystanie z usług opiekuńczych**: Umowy lub faktury na usługi opiekuńcze lub żłobkowe, które wskazują, że dziecko jest objęte profesjonalną opieką, co eliminuje potrzebę korzystania z urlopu rodzicielskiego przez rodziców.

Te dowody mogą być użyte do wykazania, że w konkretnej sprawie nie zachodzą przesłanki do skorzystania z urlopu rodzicielskiego zgodnie z przepisami.
Rozdział I. Przepisy wstępne Rozdział II. Podstawowe zasady prawa pracy Rozdział I. Przepisy ogólne Oddział 2. Przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę Oddział 3. Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Oddział 4. Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę Oddział 5. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 6. Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 7. Wygaśnięcie umowy o pracę Oddział 1. Stosunek pracy na podstawie powołania Oddział 2. Stosunek pracy na podstawie wyboru Oddział 3. Stosunek pracy na podstawie mianowania Oddział 4. Stosunek pracy na podstawie spółdzielczej umowy o pracę Rozdział Ia. Wynagrodzenie za pracę Rozdział II. Ochrona wynagrodzenia za pracę Rozdział III. Świadczenie przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy Rozdział IV. Odprawa pośmiertna DZIAŁ CZWARTY. OBOWIĄZKI PRACODAWCY I PRACOWNIKA Rozdział II. Obowiązki pracownika Rozdział III. Kwalifikacje zawodowe pracowników Rozdział IV. Regulamin pracy Rozdział V. Nagrody i wyróżnienia Rozdział VI. Odpowiedzialność porządkowa pracowników Rozdział I. Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy Rozdział II. Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi DZIAŁ SZÓSTY. CZAS PRACY Rozdział II. Normy i ogólny wymiar czasu pracy Rozdział III. Okresy odpoczynku Rozdział IV. Systemy i rozkłady czasu pracy Rozdział V. Praca w godzinach nadliczbowych Rozdział I. Urlopy wypoczynkowe Rozdział II. Urlopy bezpłatne DZIAŁ ÓSMY. UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM Rozdział II. Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracęw celu przygotowania zawodowego Rozdział III. Dokształcanie Rozdział IV. Szczególna ochrona zdrowia Rozdział V. Urlopy wypoczynkowe Rozdział VI. Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe Rozdział I. Podstawowe obowiązki pracodawcy Rozdział II. Prawa i obowiązki pracownika Rozdział III. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy Rozdział IV. Maszyny i inne urządzenia techniczne Rozdział V. Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia Rozdział VI. Profilaktyka ochrony zdrowia Rozdział VII. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe Rozdział II. Postępowanie pojednawcze Rozdział III. Sądy pracy DZIAŁ TRZYNASTY. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WYKROCZENIA PRZECIWKO PRAWOM PRACOWNIKA DZIAŁ CZTERNASTY. PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ DZIAŁ PIĘTNASTY. PRZEPISY KOŃCOWE Oddział 1. Zawarcie umowy o pracę