kodeks pracy

DZIAŁ PIERWSZY. Przepisy ogólne

DZIAŁ ÓSMY. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem

Art. 1868Ochrona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego

§ 1. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o: 1) udzielenie urlopu wychowawczego – do dnia zakończenia tego urlopu; 2) obniżenie wymiaru czasu pracy – do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. § 2. W przypadkach, o których mowa w § 1, rozwiązanie przez pracodawcę umowy jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. § 3. W przypadku złożenia przez pracownika wniosku, o którym mowa w § 1, wcześniej niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu wychowawczego albo obniżonego wymiaru czasu pracy, zakaz, o którym mowa w § 1, zaczyna obowiązywać na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu albo obniżonego wymiaru czasu pracy. § 4. W przypadku złożenia przez pracownika wniosku, o którym mowa w § 1, po dokonaniu czynności zmierzającej do rozwiązania umowy o pracę, umowa rozwiązuje się w terminie wynikającym z tej czynności.
Komentarz
Przykład
Brak zastosowania
Dowody za
Dowody przeciw
Artykuł chroni pracowników korzystających z urlopu wychowawczego oraz obniżonego wymiaru czasu pracy przed niekorzystnymi decyzjami pracodawcy. Pracodawcy mają ograniczone możliwości rozwiązania umowy, co sprzyja stabilności zatrudnienia w ważnych momentach życia pracowników.
Anna złożyła wniosek o urlop wychowawczy na 3 lata. Pracodawca nie może jej wypowiedzieć umowy przez cały ten czas, co daje jej pewność zatrudnienia i możliwość skupienia się na wychowaniu dziecka. Jedynie w przypadku upadłości firmy pracodawca mógłby rozwiązać umowę.
Aby skutecznie bronić się przed zastosowaniem powyższego przepisu w sprawie cywilnej lub karnej, należy skoncentrować się na kilku kluczowych aspektach.

1. **Właściwe złożenie wniosku**: Należy upewnić się, że wniosek o urlop wychowawczy lub obniżenie wymiaru czasu pracy został złożony z odpowiednim wyprzedzeniem. Jeśli pracownik złożył wniosek mniej niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu, można argumentować, że zakaz rozwiązania umowy o pracę obowiązuje tylko na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu.

2. **Podstawa rozwiązania umowy**: Pracodawca może rozwiązać umowę tylko w ściśle określonych sytuacjach. W przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy, pracodawca musi dokładnie udokumentować te okoliczności. W sytuacji, gdy pracodawca powołuje się na \"przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika\", konieczne jest wykazanie, że te przyczyny są rzeczywiście zasadne i mają charakter poważny.

3. **Dokumentacja i dowody**: Kluczowe jest zgromadzenie wszelkich dokumentów, które mogą potwierdzić legalność wniosku pracownika oraz sytuację pracodawcy. Należy zbierać dowody na to, że pracownik był w pełni uprawniony do skorzystania z urlopu wychowawczego lub obniżonego wymiaru czasu pracy.

4. **Reakcja na działania pracodawcy**: W przypadku, gdy pracodawca podjął działania zmierzające do rozwiązania umowy po złożeniu wniosku przez pracownika, można argumentować, że takie działania są nieważne. Warto skonsultować się z prawnikiem, aby ocenić zasadność działań pracodawcy w kontekście przepisów prawa pracy.

5. **Zgłoszenie do inspekcji pracy**: Jeśli pracodawca łamie przepisy dotyczące wypowiedzenia umowy o pracę, pracownik ma prawo zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy, co może być dodatkowym wsparciem w obronie jego praw.

Przygotowując obronę, istotne jest zachowanie spokoju i rzetelne przedstawienie faktów oraz dowodów, co zwiększa szanse na pozytywne rozstrzyganie sprawy.
Oto pięć realistycznych i praktycznych dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania zasadności zastosowania przepisu dotyczącego ochrony pracowników korzystających z urlopu wychowawczego w konkretnej sprawie cywilnej lub karnej:

1. **Kopia wniosku o urlop wychowawczy**:
- Dowód w postaci oryginalnej lub kopii wniosku złożonego przez pracownika, który zawiera datę złożenia oraz szczegóły dotyczące planowanego urlopu wychowawczego. Taki dokument potwierdza, że pracownik formalnie zgłosił swoje zamiary i rozpoczął proces korzystania z przysługujących mu praw.

2. **Dokumentacja dotycząca wypowiedzenia umowy o pracę**:
- Dowód w postaci pisma lub e-maila od pracodawcy, który informuje pracownika o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę, z datą i szczegółowym opisem sytuacji. Taki dokument może wykazać, że wypowiedzenie miało miejsce w okresie chronionym przez przepisy dotyczące urlopu wychowawczego.

3. **Świadectwo pracy lub dokumentacja kadrowa**:
- Dowód w postaci świadectwa pracy, które wskazuje na okres zatrudnienia pracownika oraz jego wymiar czasu pracy przed złożeniem wniosku o urlop wychowawczy. Może to potwierdzić, że pracownik był w pełni zatrudniony przed rozpoczęciem procedury korzystania z urlopu.

4. **Dokumenty dotyczące przyczyn rozwiązania umowy**:
- Dowody w postaci dokumentacji dotyczącej ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, jeśli takie miały miejsce, lub dokumentacja wskazująca na konkretne przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. To może być istotne w kontekście wyjątków od reguły ochrony.

5. **Zeznania świadków**:
- Dowody w postaci zeznań innych pracowników lub osób trzecich, które mogą potwierdzić, że pracownik złożył wniosek o urlop wychowawczy oraz że pracodawca miał świadomość tego wniosku przed podjęciem decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę. Świadkowie mogą również potwierdzić, że pracownik był aktywnie zatrudniony i nie miał żadnych problemów zawodowych przed złożeniem wniosku.

Te dowody mogą być kluczowe w postępowaniu cywilnym lub karnym, aby udowodnić, że pracodawca naruszył przepisy dotyczące ochrony pracowników korzystających z urlopu wychowawczego.
Oto pięć dowodów, które mogą zostać wykorzystane w celu wykazania braku zasadności zastosowania przepisu dotyczącego ochrony umowy o pracę w kontekście urlopu wychowawczego lub obniżonego wymiaru czasu pracy:

1. **Dokumentacja dotycząca upadłości lub likwidacji pracodawcy**: Przedstawienie oficjalnych dokumentów potwierdzających ogłoszenie upadłości lub decyzję o likwidacji firmy, co jest jednym z warunków zwalniających pracodawcę z zakazu wypowiedzenia umowy o pracę.

2. **Dowody na zachowanie pracownika**: Zgromadzenie dokumentacji dotyczącej naruszeń obowiązków pracowniczych przez pracownika, takich jak protokoły z rozmów dyscyplinarnych, skargi od współpracowników lub dowody na nieterminowe wykonywanie zadań, co może uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

3. **Informacje o wcześniejszym złożeniu wniosku**: Przedstawienie dowodów na to, że pracownik złożył wniosek o urlop wychowawczy lub obniżenie wymiaru czasu pracy mniej niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z tych uprawnień, co skutkuje brakiem ochrony wynikającej z przepisu.

4. **Zgoda pracownika na rozwiązanie umowy**: Udokumentowanie sytuacji, w której pracownik wyraził zgodę na rozwiązanie umowy o pracę w formie pisemnej, co może wskazywać na brak zasadności zastosowania przepisów ochronnych.

5. **Zgromadzenie dowodów na konieczność reorganizacji firmy**: Przedstawienie analiz lub raportów dotyczących konieczności reorganizacji firmy, które wykazują, że zwolnienie pracownika jest niezbędne dla przetrwania przedsiębiorstwa, co może argumentować za zasadnością wypowiedzenia umowy o pracę.
Rozdział I. Przepisy wstępne Rozdział II. Podstawowe zasady prawa pracy Rozdział I. Przepisy ogólne Oddział 2. Przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę Oddział 3. Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Oddział 4. Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę Oddział 5. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 6. Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 7. Wygaśnięcie umowy o pracę Oddział 1. Stosunek pracy na podstawie powołania Oddział 2. Stosunek pracy na podstawie wyboru Oddział 3. Stosunek pracy na podstawie mianowania Oddział 4. Stosunek pracy na podstawie spółdzielczej umowy o pracę Rozdział Ia. Wynagrodzenie za pracę Rozdział II. Ochrona wynagrodzenia za pracę Rozdział III. Świadczenie przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy Rozdział IV. Odprawa pośmiertna DZIAŁ CZWARTY. OBOWIĄZKI PRACODAWCY I PRACOWNIKA Rozdział II. Obowiązki pracownika Rozdział III. Kwalifikacje zawodowe pracowników Rozdział IV. Regulamin pracy Rozdział V. Nagrody i wyróżnienia Rozdział VI. Odpowiedzialność porządkowa pracowników Rozdział I. Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy Rozdział II. Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi DZIAŁ SZÓSTY. CZAS PRACY Rozdział II. Normy i ogólny wymiar czasu pracy Rozdział III. Okresy odpoczynku Rozdział IV. Systemy i rozkłady czasu pracy Rozdział V. Praca w godzinach nadliczbowych Rozdział I. Urlopy wypoczynkowe Rozdział II. Urlopy bezpłatne DZIAŁ ÓSMY. UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM Rozdział II. Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracęw celu przygotowania zawodowego Rozdział III. Dokształcanie Rozdział IV. Szczególna ochrona zdrowia Rozdział V. Urlopy wypoczynkowe Rozdział VI. Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe Rozdział I. Podstawowe obowiązki pracodawcy Rozdział II. Prawa i obowiązki pracownika Rozdział III. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy Rozdział IV. Maszyny i inne urządzenia techniczne Rozdział V. Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia Rozdział VI. Profilaktyka ochrony zdrowia Rozdział VII. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe Rozdział II. Postępowanie pojednawcze Rozdział III. Sądy pracy DZIAŁ TRZYNASTY. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WYKROCZENIA PRZECIWKO PRAWOM PRACOWNIKA DZIAŁ CZTERNASTY. PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ DZIAŁ PIĘTNASTY. PRZEPISY KOŃCOWE Oddział 1. Zawarcie umowy o pracę